Pensioen voor ondernemers

Inleiding

Als ondernemer moet u uw eigen pensioen regelen> Er wordt namelijk maandelijks geen geld afgedragen aan een pensioenfonds of spaarregeling. Als u niets regelt, dan bent u aangewezen op de wettelijke AOW-regeling. Dit zal neerkomen op een maandelijkse uitkering van € 1500,- (op basis van huidige cijfers).

Bij de start van een onderneming heeft de opbouw van pensioen lage prioriteit. U wilt namelijk eerst geld gaan verdienen. De praktijk leert dat ook in de daarop volgende fasen het starten van een pensioenregeling wordt vergeten of bewust wordt genegeerd.

Het is echter zeer belangrijk dat u zich bewust bent van uw situatie. Het aantal jaren dat u pensioen opbouwt zijn namelijk bepalend voor de hoogte van de pensioenuitkering. In dit artikel zullen enkele mogelijkheden besproken worden waarin u als zelfstandig ondernemer toch pensioen kunt opbouwen. Zelfs gedurende de start- en uitbreidingsfase.

Zelf sparen

De minst gereguleerde manier om pensioen op te bouwen is door zelfstandig te sparen en maandelijks een bedrag over te maken op een speciale spaarrekening. Gaat u met pensioen, dan kan u elke maand een bedrag uitkeren. Deze manier van pensioenopbouw heeft ook enkele nadelen:

1. er zijn onvoldoende prikkels om maandelijks geld over te maken
2. de verleiding is groot tussentijds geld van de rekening als financieel minder gaat
3. de kans bestaat dat u onvoldoende opbouwt voor de gehele pensioneringsleeftijd
4. weinig rente
5. geen inflatiecorrectie.

Als u zelf gaat sparen gaat de belastingdienst dit als vermogen aanmerken (box 3). Over het vermogen dat uitstijgt boven het heffingsvrije vermogen, zal vermogensbelasting afgedragen moeten worden. Daarvan is wel het voordeel dat er achteraf geen inkomstenbelasting verschuldigd is bij uitkering.

Banksparen

Voor de ondernemers die het risicovol om zelf geld van hun pensioenrekening te kunnen halen, bestaat er een alternatief met meer waarborgen: banksparen. Dit is een spaarrekening die u opent bij een bank waarbij u tussentijds geen geld kunt opnemen.

De bank beloont je met een hogere rente, omdat je het vermogen voor langere tijd beschikbaar stelt. Door de vaste rente kun je eenvoudig uitrekenen wat je vermogen zal zijn over 30 jaar. Daarnaast wordt het opgebouwde vermogen bij overlijden van de ondernemer uitgekeerd aan nabestaanden. Stel dat de bank failliet gaat, dan zal de De Nederlandse Bank gegarandeerd een bedrag tot 100.000 euro vergoeden. Het banksparen valt bij de belastingdienst onder box 1, daardoor is het vermogen vrijgesteld van vermogensheffingen, zelfs als het boven het heffingsvrije bedrag komt van 21.330 euro. Het maandelijkse spaarbedrag is tevens fiscaal aftrekbaar.

Op het moment dat je de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en geld gaat uitkeren aan jezelf, dan zal dit als inkomen worden gezien. Over dit bedrag zal daarom inkomstenbelasting afgedragen moeten worden.

Lijfrente verzekering

Naast zelfstandig sparen bij een bank is het ook mogelijk een verzekeringsproduct af te sluiten bij een verzekerings- of beleggingsinstanties. Deze manier van sparen is vrijwel hetzelfde in de uitvoering, je maakt namelijk periodiek (maandelijks) een bedrag over op rekening van (in dit geval) een verzekeraar. In beide gevallen bouw je zelf door periodieke betalingen een spaarpot op voor je oude dag. De periodieke betalingen zijn daarnaast ook fiscaal aftrekbaar, omdat zij vallen binnen de box 1 regeling.

Het zijn ook verschillen de bankspaar- en lijfrenteproducten. Het grootste verschil zit in a) het rendement wat u tussentijds opbouwt b) de risico’s bij tussentijds overlijden.

Als je pensioen opbouwt bij een verzekeraar is het op langere termijn niet duidelijk hoeveel vermogen je precies opbouwt. Dat verschil komt voort uit de winstmarge die de verzekerings- of beleggingsinstantie heeft gekregen behaald (in tegenstelling tot de vaste rente bij banksparen).

Bij tussentijds overlijden krijgen de nabestaanden van de ondernemer die een lijnrente verzekering heeft afgesloten geen recht op het opgebouwde pensioen, tenzij er een overlijdensrisicoverzekering is afgesloten. Tevens is er bij faillissement van de verzekeraar geen garantie dat je het opgespaarde bedrag uitgekeerd krijgt, een wettelijke garantieregeling is hierop niet van toepassing. Deze laatste twee omstandigheden maken het pensioenproduct risicovoller.

Er zijn verschillende soorten lijfrentes; lijfrentes voor bepaalde tijd, lijfrentes die eindigen bij overlijden en lijfrentes die uw nabestaanden krijgen na overlijden. Het hangt allemaal af van uw persoonlijke keuzes. Een voordeel van een lijnrenteverzekering is dat u geen inkomsten en vermogensbelasting hoeft te betalen over het opgebouwde vermogen.

Oudedagsreserve

Als je je onderneming drijft vanuit een eenmanszaak of V.O.F. dan kunt u de oudedagsreserve toepassen op een van bovengenoemde spaarregelingen. De oudedagsreserve kunt u aanvragen als u voldoet aan de voorwaarden. U reserveert dan jaarlijks een deel van uw winst. Over dit bedrag hoeft u geen inkomstenbelasting af te dragen. Het levert op korte termijn dus een belastingvoordeel op.

U kunt uw oudedagsvoorziening regelen door het afsluiten van bijv. een lijfrenteverzekering. Hierdoor neemt de oudedagsvoorziening af en dit wederom als inkomen belast zal worden. Echter is de rente voor de lijfrenteverzekering wel aftrekbaar.

De belastingdienst bepaalt ieder jaar het bedrag wat je maximaal mag reserveren. In 2015 bedraagt deze reserve: 9,8% van je winst met een maximum van 8.631 euro. Als je de AOW leeftijd (momenteel 67 jaar) hebt bereikt moet je hierover alsnog inkomstenbelasting betalen. Met deze regeling wordt belastingbetaling uitgesteld.

Het toepassen van de fiscale regeling levert op de korte termijn een belastingvoordeel op voor de ondernemer/onderneming. De reservering zorgt ervoor dat de belastingclaim wordt opgeschoven naar de toekomst. Het is een uitstel, geen afstel. Zodra de reserve vrijkomt wordt deze alsnog in zijn geheel belast. Dit kan voordelig zijn als je gebruik wilt maken van een fiscaal voordelige manier op je pensioen op te bouwen en tevens het beheer over de financiële middelen in de onderneming wilt houden.

U moet oppassen dat u de reserve niet als bedrijfsfinanciering of als loon beschouwt, omdat hierover in de toekomst alsnog inkomstenbelasting afgedragen moet worden. Mocht er op dat moment onvoldoende financiële middelen voor handen zijn, dan zou u in financiële problemen kunnen komen. U heeft dan wederom.

Vereisten

Er zijn wel voorwaarden aan de regeling verbonden. Je moet voldoen van het urencriterium van 1225 uur per jaar, in het begin van het jaar nog de AOW-leeftijd niet hebben bereikt en door de belastingdienst moet je worden gezien als ondernemer

Of de oudedagreserve gunstig is voor iedere ondernemer hangt af van de omstandigheden, winst die er behaald wordt en toekomstperspectieven. Het is om deze reden belangrijk dat je jezelf goed laat adviseren.

Pensioen in eigen beheer B.V.

Als u een DGA bent van een B.V., dit is het geval als u niet tegen uw wil ontslagen kunt worden als bestuurder van de vennootschap, of heeft u meer dan 10% van de aandelen van het bedrijf waarbij u in dienst bent, dan is het mogelijk uw pensioen op te bouwen in eigen beheer.

De afspraken die worden gemaakt tussen u en de BV worden vastgelegd in een ‘’pensioenbrief’’. Het is fiscaal een gunstige regeling, omdat de BV jaarlijks een bedrag reserveert voor het opbouwen van een pensioen. De BV mag dit bedrag van de winst aftrekken waardoor de BV minder vennootschapsbelasting verschuldigd is. Daarnaast blijft het vermogen binnen het bedrijf en kan het gebruikt worden voor bedrijfsactiviteiten.

Het gevaar van deze regeling is dat het geen echt pensioen spaarpot is, er moet namelijk voldoende geld in de BV zitten om uiteindelijk uw pensioen te kunnen uitbetalen. Het bestaat dus alleen op papier. Op het moment dat u met pensioen gaat, dan moet er alsnog loon- (en inkomstenbelasting) betaald worden over deze uitkeringen ook al is het pensioen potje leeg en kan de BV u niet betalen. In dit geval heeft u geen pensioen én een belastingschuld.

Aan het opbouwen van een pensioen in eigen beheer zijn er veel regels verbonden. Het is aan te raden de voor- en nadelen vooraf te bespreken met een pensioenadviseur om u zo goed mogelijk te helpen daarin, want als u niet voldoet aan de regels kan dat veel geld kosten.