Ondanks de afschaffingen in de Flex-BV gaat de wetgever nog steeds uit van het besloten karakter van de BV. Het besloten karakter ligt volgens de wetgever in het voorschrift dat de aandelen op naam moeten worden gesteld (aandelen aan toonder heeft de BV niet). Dit past bij deze rechtsvorm, aangezien er in de BV betrekkelijk veel ruimte is om onderlinge verhoudingen naar eigen inzicht vorm te geven.
Bovendien zou een BV waarvan de statuten geen blokkeringsregeling bevatten en waarvan de aandelen worden gehouden door een grote groep onbekende aandeelhouders, zich in geen enkel opzicht meer onderscheiden van een NV. In hoeverre kunnen aandelen van een BV worden genoteerd aan Euronext Amsterdam? Een korte opsomming:
Euronext Amsterdam Toelatingscriteria
- Een beursvennootschap dient op grond van de Euronext regels onder meer te garanderen dat de te noteren effecten vrij overdraagbaar en verhandelbaar zijn. Na de wetswijziging van de Flex-BV kan de BV aan deze eis voldoen.
Toelating van BV-aandelen tot het girale systeem
- Nu een BV niet langer verplicht is om een blokkering in de statuten op te nemen, staat artikel 8a Wge niet langer in de weg om vrij overdraagbare BV-aandelen toe te laten tot het Wge-systeem
- Een praktisch probleem doet zich hierbij wel voor; voor de uitgifte van BV-aandelen aan Euroclear Nederland is een notariële akte vereist. Nu voor iedere uitgifte van aandelen een afzonderlijke notariële akte is vereist, zou bekeken moeten worden of er mogelijkheden zijn om de hoeveelheid akten in de praktijk zo veel mogelijk te beperken (onderhandse masterakte is niet mogelijk in dit geval).
Doorlopende verplichtingen uit hoofde van de wft
- De marktmisbruikregels die zijn opgenomen in de wft maken geen onderscheid naar rechtsvorm van een uitgevende instelling.
- Ook de transparantieverplichtingen die zijn opgenomen in afdelingen 5.1A.1 en 5.1A.2 van de Wft zijn van toepassing op een beursgenoteerde BV. De termijn voor het opmaken van de jaarrekening die nu geldt voor de BV zal aangepast moeten worden overeenkomst het betreffende NV-recht. Tevens dient de bepaling omtrent het consultatiedocument te worden aangepast (zie artikel).
- De regels voor het melden van stemmen, kapitaal, zeggenschap en kapitaalbelang in uitgevende instellingen zijn beperkt tot NV’s. Deze verplichtingen zullen dus niet rusten op een (beursgenoteerde) BV. Tevens geldt op grond van de Wft geen meldingsplicht voor haar bestuurders en commissarissen en aandeelhouders die beschikken over 5% of meer van het geplaatst kapitaal (zie artikel).
- De regels omtrent verplichte biedingen zoals opgenomen in afdeling 5.5.1. Wft zijn beperkt tot beursgenoteerde NV’s. Een aandeelhouder die overwegende zeggenschap (30%+) verkrijgt in een beursgenoteerde BV zal derhalve geen verplicht openbaar bod hoeven uit te brengen.
Corporate Governance
Hoewel een beursgenoteerde BV wél onderworpen is aan de Corporate Governance Code op basis van de tekst uit de preambule, beperkt het Besluit het toepassingsbereik tot beursgenoteerde NV’s. Hierbij past wel de kanttekening dat niet kan worden uitgesloten dat aan de Code een zekere reflexwerking zou kunnen worden toegekend door de rechter, bijvoorbeeld ingeval van een beursgenoteerde BV waarvan de governance grote gelijkenis vertoont met die van beursgenoteerde NV’s. Dat kan een nadeel zijn. Voor een Limited gelden weer andere regels.
Is een beurs-BV vanuit ondernemingsrechtelijk perspectief interessant?
Uitgifte van aandelen en voorkeursrecht
Bij de BV is, in tegenstelling tot de AVA, geen AVA-goedkeuring nodig voor de uitgifte van aandelen of beperking/uitsluiting van het voorkeursrecht. Bij een BV kan namelijk statutair worden bepaald dat de bevoegdheid tot uitgifte van aandelen toekomt aan het bestuur. Deze bevoegdheid hoeft niet te worden beperkt in tijd, zoals bij de NV het geval is.
Inkoop van aandelen
Een NV waarvan aandelen zijn genoteerd aan Euronext Amsterdam mag voor maximaal 50% van haar geplaatst kapitaal eigen aandelen inkopen. Sinds de inwerkingtreding van de Flex-BV is de 50% inkoopgrens voor BV’s vervallen. Een BV kan derhalve alle aandelen minus één kopen.
Bijeenroepen van aandeelhoudersvergaderingen
Bij de NV geldt een termijn van 42 dagen voor het bijeen roepen van de aandeelhouders. Voor de BV is deze termijn sinds de Flex-BV slechts 8 dagen. Echter, moet een BV haar aandeelhouders oproepen door middel van oproepingsbrieven gericht aan de adressen die zijn vermeld in het aandeelhoudersregister, of via een email.
Een beurs-BV zal niet beschikken over de (e-mail)adressen van de uiteindelijke beleggers. Ook kent het recht geen regeling die een BV in staat stelt om de identiteit van al haar beleggers te achterhalen, alleen een NV heeft een dusdanige regeling.
Ook kan ter bescherming van de privacy van kleine beleggers, slechts informatie worden opgevraagd ten aanzien van beleggers die 0,5% of meer van het geplaatst kapitaal houden. Hierdoor kunnen niet alle aandeelhouders worden opgeroepen.
Zou het dan mogelijk zijn voor de BV om alleen Euroclear Nederland op te roepen voor de aandeelhoudersvergadering? Enkel Euroclear Nederland zal opgenomen worden in het aandeelhoudersregister als aandeelhouder.
Zie het artikel voor een citaat uit de Memorie van Toelichting waaruit het voorgaande volgt. De auteur meent dat het vanuit praktisch oogpunt het beste zou zijn om alleen Euroclear Nederland op te roepen maar dat tevens oproeping geschiedt via de website van de BV en eventueel via een aankondiging in een landelijk verspreid dagblad.
Vanuit Europees oogpunt zou de mogelijkheid om aandeelhouders op te roepen via een aankondiging op de website derhalve ook beschikbaar moeten zijn voor een BV waarvan aandelen zijn toegelaten tot een gereglementeerde markt, zoals Euronext Amsterdam. Vooralsnog is het nog maar de vraag in hoeverre een dusdanige methode vernietiging van het besluit tot gevolg zal hebben.
Registratiedatum
Een soortgelijk artikel als 2:2119 BW dat voor de NV geldt, ontbreekt voor de BV, hetgeen aangepast moet worden alvorens aandelen van een BV toegelaten kunnen worden.
Agenderingsrecht
De drempel voor het agenderingsrecht van aandeelhouders van een NV is sinds het Wetsvoorstel Corporate Governance verhoogt van 1% naar 3%. Bij een BV blijft de grens gehandhaafd op 1%.
Bestuur
Benoeming bestuurders
Sinds de inwerkingtreding van de Flex-BV is het voor een BV statutair mogelijk om aan aandeelhouders met aandelen met een bepaalde soort of aanduiding de bevoegdheid toe te kennen om bestuurder(s) te benoemen. De NV kent deze mogelijkheid slechts via een bindende voordracht, welke ook is versoepeld sinds de Wet Bestuur in Toezicht. Wanneer er één kandidaat wordt voorgedragen, zal deze benoemd worden tot bestuurder. Slechts wanneer 2/3 van de AVA zich hiertegen verzet, welke hoeveelheid slechts zelden wordt behaald, kan dit doorbroken worden. De regeling voor de BV is op dit vlak dus stukken minder omslachtig en dus effectiever.
Rechtsverhouding vennootschap en bestuurder
Na de inwerkingtreding van de Wet Bestuur en Toezicht zal de rechtsverhouding tussen een NV en een bestuurder niet meer worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst. Dit kan omzeild worden door het sluiten van een arbeidsovereenkomst met een groepsmaatschappij van de beursgenoteerde NV.
Voor een BV geldt een dusdanige regeling niet, hetgeen niet echt een voordeel zal betekenen voor een beurs-BV ten opzichte van een beurs-NV.
Conclusie
Op grond van de huidige Euronext-regels of het Wge zijn er geen technische belemmeringen om aandelen van een BV te noteren aan Euronext Amsterdam. Gezien het uitgangspunt van het besloten karakter van een BV, voorzien de BV-bepalingen die zijn opgenomen in het BW niet in specifieke voorschriften die met het oog op een mogelijke beursgang aantrekkelijk kunnen zijn.
Anderzijds bevatten de BW-bepalingen voor een BV, zeker sinds inwerkingtreding van de Flex-BV, juist weer hele flexibele bepalingen. Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat deze niet zijn geschreven met het oog op een mogelijke beursgang. Ook kijkend naar het Europese recht zijn weinig redenen te zien waarom deze regels niet van toepassing zouden zijn op een mogelijke beurs-BV.
Wellicht dat de onzekerheid in de praktijk ertoe zal leiden dat toch niet zo snel zal worden gekozen voor een BV als beursvennootschap.
Bron: Tijdschrift voor Financieel recht, nr. 11 november 2012, mr. M.T.A. Lumeij-Dorenbos
